Chìa khoá trong chuyện này chính là sự chú tâm tức là sự im lắng một cách tỉnh táo. Làm như thế, bạn sẽ cho rằng người khác là “sai” là bạn luôn luôn là “đúng”. Việc gia tăng tốc độ của cả hai dẫn tới nghịch lý là một mặt, có nhiều chuyện đang trở nên tồi tệ nhưng đồng thời những thứ khác đang có chiều hướng tốt đẹp hơn.
Bạn sẽ cảm nhận được sự sâu lắng của vật đó trong trạng thái an nhiên tự tại – hoàn toàn đồng nhất với những gì đang hiện diện và nơi những thứ ấy đang xảy ra. Khi nhận thức được điều này, bạn sẽ phát sinh lòng tha thứ, cảm thương và tìm lại được sự an ổn trong tâm hồn mình. Nếu bạn có thì giờ thì hãy tiếp tục thở và nhìn cho sâu vào những cảm xúc ấy, bạn sẽ hiểu được gốc rễ, nguyên nhân của những cảm xúc ấy.
Một cái gì đó như là tinh tuý, linh hồn của vật ấy sẽ truyền sang bạn. Hoặc bạn cứ để cho mình ở trong trạng thái nhàm chán không yên đó và thử quan sát, cảm nhận xem cảm giác nhàm chán và bất an ấy thực ra như thế nào. Chỉ có cách là trở nên ý thức về khối khổ đau sâu nặng này.
Điều đó có nghĩa là bạn không nhận ra bên kia là một con người nữa, nhưng chỉ còn là khái niệm của bạn về con người đó. Khi bạn suy nghĩ hay nói về chính mình, khi bạn nói “Tôi”, là thực ra điều bạn muốn nói là: “Tôi và những câu chuyện của tôi” (23). Bạn sẽ cảm nhận được sự sâu lắng của vật đó trong trạng thái an nhiên tự tại – hoàn toàn đồng nhất với những gì đang hiện diện và nơi những thứ ấy đang xảy ra.
Con nai rất thoải mái được là một con nai. Quan hệ giữa người và người có thể giống như ở địa ngục (62). Ngay cả những người già ở phương Tây cũng không dám nghĩ hay nói gì đề tài này, xác chết thường được tẩm liệm rất đẹp hoặc giấu biệt đi.
Bạn không cần phải là một người Công giáo mới có thể hiểu được nghĩ sâu sắc của biểu tượng Thập Tự Giá. Lối sống ấy tạo một dòng chảy ngầm của những bất an, căng thẳng và không cảm thấy được thoả mãn. Đây cũng không phải là bản chất chân thực của họ.
Đó là lối viết ngắn gọn như kinh văn (sutra) thời xưa ở Ấn độ. Vừa Trần Nhân Tông vừa làm vua, vừa biết thực tập Thiền. Mà đó chính là sự phát sinh của sự chú tâm một cách cảnh giác, đó là không gian của sự hiện hữu trong đó từng lời nói được tiếp nhận.
Nhưng dù thế nào, nhưng niềm vui hay nỗi buồn như thế không thể xáo trộng tâm bạn được lâu. Khổ đau giúp bạn đập vỡ chiếc vỏ cứng của bản ngã (72), vì đã đến lúc bản ngã của bạn không còn cần thiết nữa. (44) Sợ hãi: Tương tự như thế, vì nghĩ rằng bạn có một “cái Tôi biệt lập với người khác và thế giới chung quanh” nên bạn đaam ra sợ chết, sợ bệnh tật, sợ đánh mất tiếng tăm, đánh mất tài sản…của mình.
Tương đương với tiếng động ở bên ngoài là sự ồn ào của những suy tưởng bên trong. Khi nào bạn nhìn người khác với cặp mắt yên thương vô hạn, hoặc khi bạn chiêm nghiệm nét đẹp của thiên nhiên và sâu thẳm trong bạn rung cảm sâu sắc với vẻ đẹp ấy thì bạn hãy thử nhắm mắt lại một chút để cảm nhận cái tinh tuý của tình thương hay vẻ đẹp đó ở trong bạn, thì bạn sẽ nhận thức rằng tình thương và vẻ đẹp này không thể tách rời với chính bạn, vì đó chính là bản chất chân thực của bạn. Phút Giây Hiện Tại sâu sắc hơn bất kỳ tình huống nào phát sinh từ trong phút giây đó.
Hãy vượt lên trên thiện và ác, tốt và xấu bằng cách giữ cho mình không bị rơi vào thói quen phê phán, khi cho cái này là tốt, cái kia là xấu (75). Nhu yếu có một người phối ngẫu và có con là một nhu yếu căn bản. Trí năng vẫn có khả năng hoạt động, và hoạt động rất hiệu quả khi sử thông mình rộng hớn hơn ở trong bạn – cũng chính là bản chất chân thực của bạn - sử dụng trí năng của bạn và bày tỏ sự thông thái qua trí năng đó.