Bạn có thể có những nguyên tắc giúp mình tin rằng cướp bóc là làm việc phải. Lúc nào có dư thời giờ thì tôi sẽ đọc. Hôm đó, bạn không bỏ ra 45 phút để sửa soạn đi ngủ.
Tôi ân hận cho bạn lắm, nhưng còn có chỗ để an ủi. Khi thử làm rồi mới thấy sự gắng sức đó không phải ít đâu vì cần hy sinh một chút. Thành một anh chàng rởm là một điều rất dễ mà cũng rất tai hại.
Vậy đợi tới tuần sau hoặc ngày mai là việc không lợi gì cả. Cứ tiếp tục đi, cứ tiến tới. Nhưng những điều tôi nói về âm nhạc có thể áp dụng vào những nghệ thuật khác.
Buổi tối bạn đọc một chương đi - thường ngắn lắm, không dài đâu - rồi sáng hôm sau tập trung tư tưởng vào chương ấy. Lần sau, bạn có bất bình với anh bếp vì món bò tái chín quá thì bạn bảo lý trí của bạn cứ ngồi trong phòng làm việc của nó, để bạn lại hỏi ý kiến nó. Bạn săn sóc thân thể, trong và ngoài; bạn dùng cả một đội quân, từ anh bán sữa đến chú đồ tể để bao tử bạn khoan khoái.
Nhưng tôi nhấn mạnh rằng văn chương không bao gồm hết khu vực hiểu biết của loài người. Nhưng nhất cử có thể lưỡng tiện thì sao bạn không tập trung vào cái gì hữu ích? Chẳng hạn - đây chỉ là một thí dụ thôi -chẳng hạn tập trung tư tưởng vào một chương của Marc Aurele hay Epictete (hai triết gia La Mã thời cổ đại). Trước khi chỉ cách dùng số thì giờ đó, tôi cần khuyên bạn lời cuối cùng này: buổi tối, muốn làm một công việc mất giờ rưỡi thì phải bỏ ra hơn giờ rưỡi kia đấy.
Sách Anh viết về vấn đề đó không có cuốn nào hơn được cuốn ấy, và không một người nào đã đọc mà còn có thể hiểu lầm rằng thơ là một thứ khổ hình thời Trung cổ, là một giống voi điên khùng, nguy hiểm, hoặc một họng súng tự khạc đạn để bắn chết những người đứng cách bốn chục thước. - Vâng, bất kỳ cái gì cũng giản dị như vậy. Phần đông vì ráng làm nhiều quá mà bị tai hại.
Nếu bạn không chịu khó suy nghĩ mệt nhọc 45 phút (mới đầu, công việc ấy chán lắm) thì một giờ rưỡi đọc sách mỗi đêm sẽ uổng lắm. Hễ làm không đổ mồ hôi thì nó không bằng lòng. Tôi lại đón bạn khi bạn ở sở ra.
Và có thể thoả mãn lòng khao khát hiểu biết của ta mà không cần đến văn chương. Tiền thuê nhà lại tăng nữa. Nó lớn tiếng khoa trương để bạn tin dùng nó; mới đầu, bạn không làm thoả mãn nó được, nó đòi hỏi nhiều hơn, nhiều hơn nữa; nó nóng nảy muốn dời núi lấp sông.
Tôi không bảo bạn ngày nào trong đời, bạn cũng phải tận dụng trí não trong ba giờ đó đâu. Nhưng việc không dễ đâu ban nhé. Hãy chú ý hết vào việc hồi âm, không cho óc mình nghỉ ngơi một phút nào suốt cho tới khi tới sở, tới nơi bạn ngồi ngay xuống, lấy giấy trả lời.
Chúng ta không suy nghĩ. Còn lý trí, nó chỉ giữ trong đời ta một chỗ nhỏ nhoi. Họ khoe với bạn mỗi năm đọc được bao nhiêu cuốn.