Nghĩa là mình phải tự ngắm trân trân cái bộ mặt của mình trong gương, dù có phải thất vọng cũng ráng chịu. Tôi đã nghe một bà vợ đau đớn, bực tức nói: "Nhà tôi cứ đúng tám giờ là dắt chó đi chơi, và đúng 9 giờ 15 là đọc sách. Anh chàng thông thái rởm là anh chàng lấc cấc, tự cho mình là khôn hơn mọi người.
Bạn quên cả bạn bè cùng mệt nhọc, và buổi tối đó thấy thú vị làm sao. Nhưng những điều tôi nói về âm nhạc có thể áp dụng vào những nghệ thuật khác. Nếu chương trình có vẻ bó buộc quá mà lại không muốn thay đổi thì có một cách là cố ý bình tĩnh bỏ phí bớt thì giờ đi trong lúc công việc này chuyển qua công việc khác.
Sự mong mỏi mà không được thoả mãn có thể làm cho y luôn bứt rứt. Và cả khi ta thấy nhiệm vụ quá sức ta, ta phải chịu thua, mà ta vẫn nghĩ rằng nếu bắt sức ta làm thêm được cái gì nữa thì ta ít bất mãn hơn. Phải học tập một cái gì đó lâu dài.
Rằng trước khi lập sổ chi tiêu thì giờ của mình thì trái đất vẫn quay đều đều và dễ dàng. Về điểm đó, tôi không cho rằng một thất bại vẻ vang lại hơn một thành công nho nhỏ. Bạn phải bảo vệ lòng tự trọng của bạn.
Bạn săn sóc thân thể, trong và ngoài; bạn dùng cả một đội quân, từ anh bán sữa đến chú đồ tể để bao tử bạn khoan khoái. Lần lần bạn nghiên cứu những vấn đề khó hơn và bạn sẽ có thể dùng luật nhân quả giảng cho tôi tại sao những con đường thẳng băng ở Luân Đôn lại ngắn như vậy còn ở Paris lại dài hàng mấy cây số. Đó là trường hợp mà hoàn cảnh buộc bạn phải có năng lực rất cao để tự điều khiển một cách chuyên chế.
Ông thức dậy lúc 9 giờ, điểm tâm từ 9 giờ 7 phút đến 9 giờ 9 phút rưỡi rồi khoá cửa ra đi. Có người phải làm việc nhiều hơn người đó để kiếm ăn, nhưng có kẻ lại làm ít hơn. Nên phòng trước những điều bất ngờ.
Tri thức có những khu vực mênh mông, ngoài văn chương và trong những khu vực đó, nếu biết khai thác thì mùa màng sẽ rất tốt. Nhưng mới đầu nên gắng sức in ít như vậy thôi. Bây giờ chúng ta kiểm điểm lại xem mỗi ngày để dành thì giờ được bao nhiêu.
Thế này thì khó chịu thật. Trước khi ngừng bút, tôi không thể không kể qua những nguy hiểm đang rình rập bạn. Và trong khoảng thời gian đã định trước, bạn chỉ nghiên cứu về vấn đề đã chọn đó thôi.
Bạn phải sống với số thời gian là 24 giờ một ngày. Nhưng tôi nhấn mạnh rằng văn chương không bao gồm hết khu vực hiểu biết của loài người. Đó, thái độ của thầy phải như vậy.
Có người phải làm việc nhiều hơn người đó để kiếm ăn, nhưng có kẻ lại làm ít hơn. Bạn sẽ nhìn kỹ từng nhạc cụ một và nghe thanh âm của nó; bạn sẽ biết một vài nhạc-cụ của Pháp khác của Anh ra sao, sao nhạc công này lãnh lương cao hơn nhạc công kia, mặc dầu nhạc cụ của họ không phải là thứ khó chơi như đàn vi-ô-lông. Và bạn sẽ bỏ được thói quen cứ 11 giờ 15 là tự nhủ: "Tới lúc sửa soạn đi ngủ rồi".