Nhưng để được sáng tỏ hơn về nội tâm của bạn trai và để các nhận xét tâm lý trong các phần trước được có giá trị giáo dục, tôi viết thêm chương sau. Ngó mặt họ thì biết: ta thấy họ mất tự nhiên. Éo le thay cho cuộc đời.
Tôi muốn nói sự chọc ghẹo, trừng giỡn, lả lơi khi gặp bạn gái. Trí tuệ bị ám ảnh bởi các hình mỹ nhân, hình ảnh cuộc truy hoan ô uế. Lấy nhục tình làm phương thế tìm nhục lạc: cho nhục tình là xấu mà vẫn tìm nhục lạc, tìm cách bẽn lẽn trong tinh thần che giấu.
Đó là nói ngoài xã hội, ngay trong học đường, nơi mà họ thường chung sống với bao giáo viên, giáo sư, giảng sư, bè bạn, họ vẫn nhát. Có nhiều bạn trai, bạn không nên mượn rửa ly mỏng. Cũng chính họ thường là khách của thanh lâu mà trong xã hội không mấy ai để ý.
Họ ghép cô nầy với bạn trai nọ. Có khi sau những giờ bàn tâm sự mà trong đó chia động từ yêu nhau không biết bao lần, họ từ giã nhau bằng nhữõng nụ hôn âu yếm. Xin bạn hãy coi chừng bẫy lưới của Sa tăn: chúng ta đang sống một thời đại mà bóng tối nhiều hơn ánh sáng, tiên tri giả tự xưng là cứu thế, mà lý tưởng chung quy là tiền bạc, nhan sắc, địa vị .
Không có ý sống đời như một Rosseau với Confession, một Gide với Cahier d'André Walter, bạn trai thường chỉ coi văn thơ là phương thế để thổ lộ tâm sự. Những người bị họ thường ghét là cảnh sát. Ai đã giao lại tuổi thơ rồi, đã hai thứ tóc, đi ba chân rồi mà không có phút trầm ngâm hối tiếc vì thời xuân trẻ của mình đã có lần quá tự ái mà nói bậy, làm xằng.
Có nhiều bạn trai có tính nóng nảy, ăn nói, hành động hung tợn, cẩu thả. Thầy có lỡ lời, nói gì bất đáng, có họ ngồi sẵn dưới, đứng lên chỉnh phong tay đôi. Ai nói gì họ cũng nam mô vâng, dạ.
Cũng chính họ thường là khách của thanh lâu mà trong xã hội không mấy ai để ý. Con người bạn gái kỳ biệt, con người bạn trai cũng kỳ biệt. Vẫn biết lo cho gia đình, mà họ muốn có những lúc rảnh trí.
Có nhiều nam thanh không ý thức sự rõ rệt sự cần thiết của nghề nghiệp, ngó bóng tương lai ẩn hiện, mịt mờ và bị tình ái ráo riết chi phối. Thiếu gì đ àn bà chim sa cá lặn ưng những ông chồng mà gương mặt xấu xí đến nỗi con nít thấy khóc ròng. Tôi mượn lời nầy của J.
Tôi không nói những người tu vì chán đời, trốn trách nhiệm làm chồng, làm cha hay vì muốn lợi dụng cõi tu để sống an nhàn, sung sướng. Những yếu tố thu hút ái tình của họ là hình dáng thướt tha. Điều tôi muốn nhấn mạnh riêng với bạn trai là ái tình, nhục tình chỉ nên đặt trong hôn nhân và phải đặt trong hôn nhân .
Nếu bước ra khỏi lãnh vực ái tình, bạn thấy bạn trai vẫn có tính đơn sơ mà nguyên nhân là vì họ nặng sống theo tinh thần hơn theo tình cảm. Bạn trai độ 11, 12 tuổi tuy hay xao lãng vì ham chơi. Nhưng giá phải học thuộc lòng hết, bạn gái vẫn học nhớ mau hơn bạn trai.